Kitab-ý Duvduvani: Tarihi bir roman mý?
Hayýr. Daha çok, baþrolünde tarihin olduðu bir roman.
Bir tarihçi tarafýndan yazýldý ama tarihi belgelere dayanmýyor: Tamamen uydurmaca. Yani roman.
Fantastik roman? Belki evet, belki hayýr: Belki deen fantastik olan, hep burnumuzun dibinde durandýr.
Aþk romaný mý? Evet ama, þekilden þekle girerek süregiden bir aþkýn romaný. Ayný zamanda Avrupa aþkýnýn, iktidar sevdasýnýn da…
Bilimkurgu? Aslýnda daha çok "ilimtahayyül" denebilir.
Ya da türler arasýnda gezinen bir anlatý...
Mizah? Hiciv? Ama neyin, kimin hicvi? Vuslatýn demi olur mu? "...Meðerki iptida iftirak olsun."
Kitab-ý Duvduvani'nin kahramanlarý, Ýstanbul'da, Haç-Hilal Ovasý’nda, Mazenderan'da, bu evrende ya da paralel evrenlerin birinde, günümüzde, gelecekte, 1599'da, 1970'lerde yaþarlar...
Günlerden bir gün, bunlardan biri, Utku Suat Ferid Ceylani, bir efsane olduðuna artýk iyice emin olduðu Duvduvani Efendi'nin kitabýný "tesadüfen" eline geçirir:
Benzersiz bir kitaptýr bu! Alelacayip, evrenler arasý bir oyun baþlar.
Peki bu oyunda kimler, kimlerin yazdýklarýnda birer oyuncudur? Meçhûl Muhayyil kimdir? Yazar, kendisinin olmadýðýný söylüyor. Belki de biraz siz, yani meçhûl okurlar...
Ne zaman romancýlar tarihe el atsa, ne zaman yeni bir “tarihi” roman basýlsa, tarihçiler ile romancýlar arasýnda bir tartýþma baþlar.
Romanýn tarihsel gerçeklere ne kadar uyduðu, romancýnýn tarihsel belgelere dayanýp dayanmadýðý, edebiyatýn tarihi yorumlamakta ne ölçüde özgür olabileceði tartýþýlýr...
Bu kez iþler tersine döndü. Bir tarihçi, Boðaziçi ve Oxford Üniversitelerinde öðrenim gören, akademik yaþamýný halen Sabancý Üniversitesi’nde sürdüren Y. Hakan Erdem, romana el attý... Ve daha önce bilmediði bir özgürlük duygusu içinde Kitab-ý Duvduvani’yi kaleme aldý.
Üstelik Y. Hakan Erdem, romanýný yazarken tarihçi kimliðinden tamamen sýyrýlmayý seçti. Ýlk bakýþta bir tarihçinin tarihe romancýlardan daha sadýk kalacaðý düþünülebilir, ama Kitab-ý Duvduvani “tarihi gerçeklere” dayanan bir “tarihi roman” deðil. Saf kurmaca.
Capcanlý karakterlerin titizlikle çizildiði bu ironik kurmaca, daha ilk sayfalardan okuyucuyu baþka dünyalara, bambaþka evrenlere ve tarihlere götürüyor...
Kitab-ý Duvduvani, baþtan sona mizahla, hicivle yüklü, canlý bir metin. Deðiþik edebi türler arasýnda gezinir, daldan dala konarken, okuyucuda tarihin ne olduðu konusunda soru iþaretleri uyandýrýyor.
Aile
